Wat is overgewicht bij een kind?

Overgewicht bij kinderen wordt gekenmerkt door een teveel aan lichaamsvet in verhouding tot hun leeftijd en lengte. Het is belangrijk op te merken dat kinderen zich in verschillende stadia van groei en ontwikkeling bevinden, waardoor hun lichaamssamenstelling kan variëren. Het bepalen of een kind overgewicht heeft, gaat verder dan louter het cijfer op de weegschaal.

Hoe weet je dat je kind overgewicht heeft?

Het meten van het Body Mass Index (BMI) van je kind kan een nuttige indicator zijn om te bepalen of er sprake is van overgewicht. Dit houdt over het algemeen een jeugdarts op school in de gaten, maar je kunt het zelf ook gemakkelijk berekenen met een BMI meter. Voor elk kind kan een gezond BMI-bereik variëren op basis van hun leeftijd en geslacht. Een gezond BMI bevordert een optimale groei en ontwikkeling, terwijl een ongezond BMI kan duiden op mogelijke gezondheidsproblemen.

Dit is een gezond BMI per leeftijdscategorie:

2 jaar

• Jongens: 15 – 18,4
• Meisjes: 14,7 – 18

3 jaar

• Jongens: 14,5 – 17,9
• Meisjes: 14,4 – 17,6

4 jaar

• Jongens: 14,3 – 17,6
• Meisjes: 14 – 17

5 jaar

• Jongens: 14 – 17,4
• Meisjes: 14 – 17,2

6 jaar

• Jongens: 14 – 17,6
• Meisjes: 13,9 – 17,3

Is het erg als je kind te zwaar is? Mogelijke gezondheidsrisico's

Het is van belang om overgewicht bij kinderen serieus te nemen, omdat het kan leiden tot een scala aan gezondheidsproblemen op korte en lange termijn. Enkele potentiële risico's zijn diabetes type 2, hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten, gewrichtsproblemen en een verhoogd risico op mentale gezondheidsproblemen zoals angst en depressie. Het voorkomen of aanpakken van overgewicht in de kindertijd kan aanzienlijk bijdragen aan een gezondere toekomst.

Oorzaken van overgewicht bij kinderen

Overgewicht bij kinderen is het resultaat van een complex samenspel tussen genetica, levensstijl en omgevingsfactoren. Onvoldoende lichaamsbeweging, een dieet rijk aan bewerkte voedingsmiddelen en suikers, evenals genetische aanleg, kunnen bijdragen aan overgewicht. Daarnaast kunnen psychologische factoren zoals emotioneel eten en een gebrek aan kennis over voeding ook een rol spelen.

Twintig procent van de kinderen met ernstig overgewicht of obesitas hebben te maken met medische oorzaak, zoals genetische afwijkingen, medicijngebruik of eerder opgelopen hersenschade. Als er een medische oorzaak is, kan er een behandeling worden gestart.

Wat zeg je tegen je kind over zijn overgewicht?

Communiceren met je kind over overgewicht vereist gevoeligheid en begrip. Vermijd negatieve opmerkingen en focus in plaats daarvan op gezondheid en welzijn. Leg uit dat het belangrijk is om goed voor het lichaam te zorgen, en benadruk dat dit niet draait om uiterlijk, maar om vitaliteit en energie.

Gebruik positieve en niet-oordelende taal, en vermijd negatieve woorden zoals "vet" of "dik". Focus op gezondheid en welzijn. Zeg bijvoorbeeld dat jullie samen willen werken aan een gezondere levensstijl. Leg de nadruk op positieve veranderingen en groei in plaats van schuldgevoelens. Maak duidelijk dat niemand perfect is en dat het normaal is om te werken aan een gezondere levensstijl.

Laat het kind uiteraard ook weten dat je van hem houdt, ongeacht het gewicht, en dat hij er mag zijn ongeacht hoe hij eruit ziet.

Hoe je het overgewicht van je kind kunt aanpakken

Het aanpakken van kinderovergewicht vereist een holistische aanpak. Hier zijn enkele tips die kunnen helpen:

• Gezonde voeding: Introduceer geleidelijk meer verse groenten, fruit en volkorenproducten in het dieet van je kind. Beperk de consumptie van suikerhoudende dranken en snacks. Houd hierbij de Schijf van Vijf aan als richtlijn.
• Lichaamsbeweging: Moedig dagelijkse fysieke activiteiten aan die leuk zijn voor je kind. Wandelen, fietsen, dansen en sporten kunnen allemaal helpen om actiever te worden.
• Familieparticipatie: Betrek het hele gezin bij gezonde veranderingen. Samen koken en bewegen kan een positieve invloed hebben op iedereen. Je kind neemt daarnaast een groot voorbeeld aan wat de ouders doen, dus geef het goede voorbeeld met gezonde voeding
• Aandacht voor emoties: Merk je dat het overgewicht veroorzaakt kan zijn door emotioneel eten? Maak dan meer ruimte en tijd om het over de gevoelens van je kind te hebben, zodat hij of zij eten niet nodig heeft om die emoties te onderdrukken. Schakel hiervoor eventueel hulp in van een psycholoog.
• Vermijd snoep-reclames: Kinderen zijn erg gevoelig voor reclames over snoep, of simpelweg het zien van snoep en junkfood. Dat kan de zin in deze ongezonde voeding aanwakkeren. Probeer hier dus bewust meer om te gaan en deze blootstelling te vermijden.
• Weet wat je kind eet: 'Fruitdrink' betekent niet dat het een drankje gemaakt van fruit is. Integendeel: dit soort dranken zijn vaak het meest ongezond. Check altijd goed de etiketten en labels om te kijken hoeveel suikers en verzadigde vetten er precies in de voeding zit die je in huis haalt, en zoek naar gezonde alternatieven.

Wanneer naar de kinderdiëtist?

In sommige gevallen kan het raadzaam zijn om professionele hulp in te schakelen, zoals een kinderdiëtist. Als je merkt dat de inspanningen om het gewicht van je kind te beheersen niet het gewenste resultaat opleveren, kan een diëtist helpen bij het opstellen van een op maat gemaakt plan dat rekening houdt met de individuele behoeften en voorkeuren van je kind.