Wat is een hands-off bevalling?

Een hands-off bevalling is een benadering van bevallen waarbij vrouwen proberen te bevallen met minimale externe interventie en medische ingrepen. Het draait om het vertrouwen op het natuurlijke bevallingsproces en het vermijden van onnodige medische procedures. Deze benadering komt voort uit de overtuiging dat het vrouwelijke lichaam van nature in staat is om te bevallen en dat vrouwen zelf de regie moeten hebben over dit intieme en krachtige proces. Hands-off bevallen vindt zijn oorsprong in de groeiende beweging voor meer autonomie en empowerment tijdens de bevalling, waarbij vrouwen de kans krijgen om op hun eigen manier en in hun eigen tempo te bevallen, ondersteund door ervaren verloskundigen.

Voordelen van een hands-off bevalling

Een hands-off bevalling draait om het vertrouwen op het natuurlijke proces van de bevalling en het vermijden van onnodige interventies. Bij een hands-off bevalling heb je de mogelijkheid om de bevalling zelf te ervaren en te sturen. Je kunt je eigen lichaam beter voelen en begrijpen, wat voor veel vrouwen een krachtige en empowerende ervaring is.

Een van de grootste voordelen van een hands-off bevalling is dat het het aantal medische interventies vermindert. Dit betekent minder kans op een episiotomie (knippen van het perineum) en vacuüm- of tangverlossingen, die bij traditionele bevallingen vaker voorkomen. Hoewel het belangrijk is om medische hulp beschikbaar te hebben ls dat nodig is, geeft een hands-off bevalling je de ruimte om de bevalling op je eigen tempo en op je eigen manier te doen, zonder overmatige inmenging van medisch personeel.

Een hands-off bevalling moedigt vrouwen aan om te vertrouwen op hun eigen kracht en vermogen om te bevallen. Dit kan leiden tot een gevoel van trots en zelfvertrouwen na de bevalling en vermindert de kans op een traumatische ervaring van de bevalling.

Tip: Ga goed voorbereid de bevalling tegemoet met de bevalcursus en cursus Hypnobirthing, deel van het online cursuspakket.

Interventies bij een hands-off bevalling

Hoewel een hands-off bevalling gericht is op het vermijden van interventies, zijn er situaties waarin medische ingrepen toch nodig kunnen zijn. Het is belangrijk om te beseffen dat een hands-off bevalling niet betekent dat je volledig zonder medische begeleiding bent.

Tijdens een hands-off bevalling zal je verloskundige waakzaam aanwezig zijn om het bevalproces in de gaten te houden. Bijvoorbeeld door na iedere perswee de hartslag van de baby te meten. Als er tekenen zijn van foetale nood, kan het nodig zijn om snel in te grijpen en toch naar het ziekenhuis te gaan. Ook kan je verloskundige regelmatig je ontsluiting meten (maar in mindere mate dan bij een hands on bevalling) en helpen met het begeleiden van het hoofdje tijdens de geboorte.

Handelingen die je verloskundige niet zo snel zal doen tijdens een hands off bevalling, zijn bijvoorbeeld het breken van de vliezen, bekkenbodemsteun geven en het aanbrengen van een warm washandje tegen je perineum. Medische ingrepen zoals het toedienen van syntetische oxytocine, een vacuümverlossing, tangverlossing, ruggenprik of keizersnede, horen ook niet bij de hands of bevalling.

Rol van je verloskundige tijdens hands-off bevalling

Een ervaren verloskundige speelt een cruciale rol bij het begeleiden van een hands-off bevalling. Zij is er vooral om je fysiek en emotioneel te ondersteunen, te adviseren en de veiligheid van jou en je baby te waarborgen. Haar aanwezigheid is gericht op het bevorderen van een natuurlijke bevalling, maar ze is ook getraind om in te grijpen als dat nodig is.

Je verloskundige kan alleen door naar je te kijken en luisteren al goed inschatten of de bevalling goed vordert. Onder andere door naar de weeën te kijken en de frequente en kracht in de gaten te houden, kan je verloskundige bepalen of er voortgang is. Ook de instinctieve geluiden van de vrouw kunnen een goede indicatie zijn. Een goede indaling van de baby kan een verloskundige bijvoorbeeld aan een paarse of witte lijn bij de bilnaad van de moeder herkennen. Je verloskundige kan je vragen om zelf je baby te vangen als hij geboren wordt, maar zij kan je daar ook bij helpen indien gewenst.

Wanneer wel en wanneer niet hands-off bevallen?

Een hands-off bevalling is niet voor iedereen geschikt. Sommige vrouwen voelen zich namelijk veiliger met een hoop ingrepen en een ziekenhuissetting. Het is belangrijk om te overwegen of deze benadering bij jou en je situatie past.

Wel hands-off bevallen als:

• Je een gezonde, ongecompliceerde zwangerschap hebt.
• Je een sterke wens hebt om de bevalling op je eigen manier te ervaren.
• Je vertrouwt op de expertise van je verloskundige.
• Je goed geïnformeerd bent over de mogelijke risico's en voordelen.
• (Inwendig) onderzoek tijdens de bevalling je stress of angst oplevert.

Niet hands-off bevallen als:

• Er complicaties zijn tijdens de zwangerschap.
• Er eerdere complicaties waren bij eerdere bevallingen.
• Je medische interventies nodig hebt om de veiligheid van jou en je baby te waarborgen.
• Je je niet comfortabel voelt bij het idee van een hands-off bevalling.

Wat is beter, hands-off of hands-on bevallen?

Er is geen eenduidig antwoord op de vraag of een hands-off bevalling beter is dan een hands-on bevalling. Het hangt allemaal af van je persoonlijke voorkeuren, gezondheidstoestand en de loop van je zwangerschap en bevalling. Sommige vrouwen vinden een hands-off bevalling empowerend en bevredigend, terwijl anderen de geruststelling van medische interventies verkiezen. Daar waarmee jij je het veiligst voelt, is de beste manier en de beste plek op te bevallen. Een veilig, ontspannen gevoel bevordert namelijk de aanmaak van oxytocine en endorfine, wat de bevalling bevordert.

Hands off bevalling bespreken met verloskundige

Het bespreken van een hands-off bevalling met je verloskundige is een belangrijke stap in je zwangerschapsreis. Dit gesprek zou idealiter plaats moeten vinden tijdens de prenatale zorgafspraken, meestal in het tweede trimester van je zwangerschap. Het is essentieel om open en eerlijk te communiceren met je verloskundige over je wensen en voorkeuren met betrekking tot de bevalling. Begin het gesprek door je nieuwsgierigheid en interesse in een hands-off bevalling te delen en vraag naar haar standpunten en ervaringen op dit gebied. Samen kunnen jullie de mogelijkheden en grenzen van een hands-off bevalling bespreken, rekening houdend met je medische geschiedenis, gezondheid en eventuele risicofactoren.

Dit gesprek zal helpen bij het vormgeven van een geboorteplan dat aansluit bij jouw behoeften en de begeleiding van een verloskundige die bereid is om jouw keuzes te respecteren en te ondersteunen. Het is belangrijk om tijdens de hele zwangerschap open communicatielijnen te behouden en eventuele vragen of zorgen met je verloskundige te bespreken om ervoor te zorgen dat je een bevalling hebt die aan je verwachtingen voldoet en veilig is voor jou en je baby.

Alles weten over de bevalling? Dat kan met onze bevalcursus, deel van het online cursuspakket van 12 cursussen, vergoed door de meeste zorgverzekeraars!

Voorbereiden op een hands-off bevalling

Als je overweegt om hands-off te bevallen, zijn er enkele stappen die je kunt nemen om je voor te bereiden:

• Kies een ervaren verloskundige die bekend is met hands-off bevallingen.
• Informeer jezelf over het natuurlijke bevallingsproces en wat je kunt verwachten.
• Stel een geboorteplan op waarin je je wensen en voorkeuren duidelijk maakt.
• Zorg voor een ondersteunend geboorteteam, zoals een doula, om je te begeleiden.
• Leer ontspanningstechnieken en ademhalingsoefeningen om tijdens de bevalling te gebruiken.

Hands-off bevalling in het ziekenhuis

Een hands-off bevalling in het ziekenhuis is zeker mogelijk, maar het vereist vaak wat extra planning en communicatie met het medische team. Het eerste wat je moet doen, is ervoor zorgen dat je verloskundige of obstetricus jouw wensen begrijpt en ondersteunt. Vervolgens kun je met hen bespreken hoe jullie samen kunnen werken om de principes van een hands-off bevalling te integreren in de ziekenhuisomgeving.

In sommige gevallen kan het nodig zijn om een geboorteplan op te stellen dat jouw voorkeuren en wensen duidelijk vastlegt. Hierin kun je aangeven dat je minimale medische interventie wilt, tenzij dit absoluut noodzakelijk is voor de gezondheid van jou of je baby. Het is ook belangrijk om te bespreken welke monitoring en procedures je wel of niet accepteert, bijvoorbeeld het meten van de ontsluiting, inwendig onderzoek en het breken van de vliezen.

Je kunt in het ziekenhuis nog steeds kiezen voor een bepaalde bevallingshouding, zoals bevallen in een bad, op handen en knieën, of in een positie die voor jou comfortabel aanvoelt. Het is ook mogelijk om een doula in te schakelen om je tijdens de bevalling te ondersteunen en je te helpen je wensen te communiceren met het ziekenhuispersoneel. Het belangrijkste is om open en duidelijke communicatie te hebben met je medische team en ervoor te zorgen dat iedereen op dezelfde pagina zit als het gaat om jouw wensen voor een hands-off bevalling in het ziekenhuis.