Waar is je schildklier goed voor?

De schildklier speelt een belangrijke rol in je lichaam. De schildklierhormonen die door het orgaan worden afgegeven, hebben invloed op zowel je mentale als fysieke gesteldheid. Zo spelen ze onder andere een belangrijke rol bij de stofwisseling, bloeddruk, hartslag en energiehuishouding. Je mentale gezondheid kan behoorlijk schommelen als je schildklierhormonen van slag zijn.

Wat is de schildklier?

Over het algemeen voel je de schildklier niet. De schildklier ligt aan de voorkant van je hals, vlak voor je luchtpijp. Heb je last van een trage schildklier? Of werkt je schildklier juist te snel? Dan is de kans groot dat hij wat dikker dan normaal is en wel zichtbaar is.

Schildklierafwijkingen

Schildklierproblemen houdt in dat je een te snel werkende schildklier (hyperthyreoïdie) of juist een traag werkende schildklier (hypothyreoïdie) hebt.

Te snel werkende schildklier

Wanneer je schildklier te snel werkt, worden er te veel schildklierhormonen aangemaakt. Je kunt hierdoor last krijgen van trillende handen, vermoeidheid, hartkloppingen, overmatig zweten, een versnelde hartslag en gewichtsafname.

Te traag werkende schildklier

Werkt je schildklier te traag, dan worden er te weinig schildklierhormonen aangemaakt. De klachten die hierbij komen kijken zijn gewichtstoename, haaruitval, verstopping, droge en/of bleke huid, vermoeidheid, brokkelige nagels, verminderde concentratie en het vaak koud hebben. Op mentaal vlak kun je ook last krijgen van depressiviteit en angstgevoelens.

Voor de zwangerschap

Ben je van tevoren op de hoogte van je schildklierafwijking? Dan moet je dit zeker aankaarten bij de gynaecoloog. Bij veel schildklierafwijkingen is er sprake van verminderde vruchtbaarheid. De schildklierhormonen zijn niet alleen voor jou van belang, maar ook voor de groei van je baby. Daarnaast zijn er ook medicijnen die schadelijk kunnen zijn voor je kindje, zoals radioactief jodium, waar je ruim van tevoren mee moet stoppen.

Tijdens de zwangerschap

Ook wanneer je geen schildklierproblemen hebt, is het belangrijk dat de hormonen stabiel blijven. De kans is namelijk reëel dat je tijdens de zwangerschap een schildklierafwijking ontwikkelt. In beide gevallen is het van belang dat de problemen juist worden behandeld. Je loopt tijdens de zwangerschap dan geen extra risico. Wordt de afwijking niet goed behandeld of kom je er te laat achter, dan is er wel een serieus risico aanwezig.

Risico’s bij een te traag werkende schildklier

Bij niet-behandelde hypothyreoïdie tijdens de zwangerschap is de kans op vroeggeboorte of een miskraam sterk aanwezig. Het kan ook zijn dat je kindje hierdoor een lager IQ heeft.

Risico’s bij een te snel werkende schildklier

Bij niet-behandelde hyperthyreoïdie zijn verschillende risico’s aanwezig. De zwangere heeft meer kans op hartfalen, zwangerschapsvergiftiging en een hoge bloeddruk. De baby loopt het risico dat hij ook een te snel werkende schildklier krijgt, of bij de geboorte zelfs overlijdt. Voor hyperthyreoïdie worden schildklierremmende medicijnen gebruikt. In sommige gevallen kan dit ervoor zorgen dat je baby’s schildklier te langzaam gaat werken.

Behandeling

Een goede behandeling is essentieel. In het geval van hypothyreoïdie krijg je extra schildklierhormonen voorgeschreven in de vorm van een tabletje. Tijdens de zwangerschap zal de dosis regelmatig verhoogd worden. Bij hyperthyreoïdie wordt met medicijnen geprobeerd om de schildklier minder snel te laten werken. Naar mate de zwangerschap vordert zal je een steeds lagere dosis nodig hebben of kun je er zelfs mee stoppen.

Na de zwangerschap

Vallen de schildklierhormonen binnen de normale waarden en is de afwijking goed behandeld? Dan kan de bevalling wellicht thuis worden uitgevoerd. In andere situaties zal je in het ziekenhuis bevallen. Als je tijdens de zwangerschapsperiode last hebt gehad van schildklierproblemen, zullen de hormonen daarna gecontroleerd en behandeld blijven worden. Zo wordt er gekeken of de dosissen verhoogd of verlaagd moeten worden. Ook de schildklierhormonen van de baby worden goed in de gaten gehouden. Zo zou een te traag werkende schildklier het zenuwstelsel blijvend kunnen beschadigen. Dit moet dus op tijd opgemerkt worden.

Schildklierproblemen na de bevalling

Ook na de zwangerschap kunnen er nog schildklierproblemen optreden. Zo is er kans op een schildklierontsteking. Hierdoor ervaar je vaak eerst klachten die passen bij hyperthyreoïdie, en daarna klachten die passen bij hypothyreoïdie. Dit houdt ongeveer een jaar aan en hoeft niet te worden behandeld. Heb je er dusdanig veel last van, dan kan een bezoekje aan de huisarts zeker geen kwaad.

Borstvoeding geven

In veel gevallen kun je gewoon borstvoeding geven. Het is afhankelijk van de medicijnen en de dosissen waarin die worden gebruikt, of de borstvoeding schadelijk kan zijn. Bij sommige medicijnen die de schildklierwerking tegen moeten gaan, wordt borstvoeding wel afgeraden. Overleg dit daarom altijd met de gynaecoloog of de verloskundige.